26 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਤਰੀਪਾਲ ਸਿਰੀਸੈਨਾ [2] ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮਹਿੰਦਾ ਰਾਜਪਕਸਾ [3] ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ – ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ [4] ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯੁਕਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਪਕਸਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ [5] ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਬਾਡੀਗਾਰਡ ਨੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੋਲੰਬੋ ‘ਚ ਇਕ ਭੀੜ’ ਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਸਨ।
ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ
ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿਚ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੰਕਟ [6] ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਬਾਰੇ ਕਈ ਸਵਾਲ [6] ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਿਕਰਮੈਮਿੰਗਹੇ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਿਰੀਸੇਨਾ ਨੇ ਤਿੰਨ ਹਫਤਿਆਂ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ [7] ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੇਰਵੇ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ।
The security detail of UNP Leader & sacked #SriLanka [8] PM #RanilWickremesinghe [9] has been reduced to 10 personnel from 1,008 on the directions of IGP. It is reported that the 10-member security detail would be comprised only of Ministerial Security Division members & no STF members. pic.twitter.com/pScTmOKvFy [10]
— Prassanata (@Prsnnta) October 29, 2018 [11]
ਆਈ.ਜੀ.ਪੀ. ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਯੂ.ਐੰਨ.ਪੀ ਦੇ ਲੀਡਰ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ #ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 1008 ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 10 ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਦਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 10 ਮੈਂਬਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਮੰਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਐੱਸ.ਟੀ.ਐਫ਼ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ
— ਪ੍ਰਾਸੰਤ (@Prsnnta) 29 ਅਕਤੂਬਰ 2018 [11]
ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਹ ਨਵੇਂ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਕੱਢੇ ਗਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਕਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੈ, ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਖਬਰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ – ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
28 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੂੰ ਭੰਗ [12] ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਹਿੰਦਾ ਰਾਜਪਕਸਾ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਕੈਬਨਿਟ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸੇ ਸ਼ਾਮ ਇੱਕ ਭੀੜ ਨੇ ਕੈਬਨਿਟ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਰਜੁਨ ਰਣਤੁੰਗਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ 34 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਗਾਰਡ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 30 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਰਣਤੁੰਗਾ ਨੂੰ ਵੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
“They tried to kill me, around 50 mob entered with poles & one of them tried to grab the weapon of my PSD officer, Then he shot, There is CCTV evidence, Media can get them and see how they behaved” Arjuna Ranatunga explains what happened pic.twitter.com/4brwA1QliB [13]
— Mohamed Arkil (@mrmarkil) October 29, 2018 [14]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, 50 ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਲਾਠੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪੀਐਸਡੀ ਅਫ਼ਸਰ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰ ਖੋਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ, ਸੀਸੀਟੀਵੀ ‘ਚ ਸਬੂਤ ਹਨ, ਮੀਡੀਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਬੂਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਵਿਹਾਰ ਕੀਤਾ। -ਮਹੁੰਮਦ ਅਰਕਲੀ 29 ਅਕਤੂਬਰ, 2018
ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰੋਸ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰੇਮੈਸਿੰਘੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਕੋਈ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
“I am still the PM” says Ranil Wickremesinghe. Speaking to News 1st he said he retains the position of PM & the swearing in was unconstitutional- Newsfirst
— Mohamed Arkil (@mrmarkil) October 26, 2018 [15]
ਰਾਨਿਲ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਮੈਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਾਂ।” ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਦਵੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਗ਼ੈਰ-ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਹੈ- ਨਿਊਜ਼ ਫਰਸਟ ਮਹੁੰਮਦ ਅਰਕਲੀ (@mrmarki) 29 ਅਕਤੂਬਰ, 2018
ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ 225 ਮੈਂਬਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 128 ਐਮ.ਪੀ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੈਂਕੜੇ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕਠ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਿਰੀਸੈਨਾ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯੁਕਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਪਕਸਾ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿਖਾਇਆ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜਪਕਸਾ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਸਟੇਟ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਰੂਪਾਵਹਿਨੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸਟੂਡੀਓ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਵਿਕਰਮੈਸਿੰਗਹੇ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
Chaos at @rupavahinitv [16]
Several pro @PresRajapaksa [17] MPs seen along with their supporters.
Rupavahini has suspended its transmission.
STF has been brought in.
Footage Courtesy @NewsfirstSL [18] #LKA [19] #SriLanka [8] #PoliticalCrisisLK [20] #Media [21] #Rupavahini [22] pic.twitter.com/ekyvs7IAXJ [23]— Munza Mushtaq (@munza14) October 26, 2018 [24]
@rupavahinitv [16] ਵਿਖੇ ਗੜਬੜੀ
ਆਪਣੇ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪ੍ਰੋ @PresRajapaksa [17] ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ।
ਰੂਪਾਵਾਹਿਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਐਸ.ਟੀ.ਐਫ. ਨੂੰ ਵਿੱਚ ਲਿਆਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਫੁਟੇਜ ਕੋਰਟਿਸ਼ੀ @NewsfirstSL [18] #LKA [19] #SriLanka [8] #PoliticalCrisisLK [20] #Media [21] #Rupavahini [22] pic.twitter.com/ekyvs7IAXJ [23]
-ਮੁਨਜ਼ਾ ਮੁਸ਼ਤਾਗ (@munza14) 26 ਅਕਤੂਬਰ, 2018 [24]
Can #SriLanka [8] and SriLankans spare their lunch break tomorrow, for the sake of our own future? Let us clearly tell the people in power, that a #coup [25] will not be tolerated. This is beyond Ranil or UNP. Lets stand up for ourselves. Our futures!#CoupLK [26] #ConstitutionalCrisisLK [27] #LKA [19] pic.twitter.com/dZMaJhzbVR [28] — Fayaz Mahroof (@fayazmahroof) October 29, 2018 [29]
ਕੀ #ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ [8] ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾਈ ਲੋਕ ਭਲਕੇ ਆਪਣੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਿਹਲਾ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਸਾਡੇਡੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਖ਼ਾਤਿਰ? ਆਉ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੱਸੀਏ ਕਿ # ਰਾਜ ਪਲਟੇ [25] ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਰਾਨਿਲ ਜਾਂ ਯੂ.ਐੱਨ.ਪੀ. ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ। ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ! #CoupLK [26] #ConstitutionalCrisisLK [27] #LKA [19] pic.twitter.com/dZMaJhzbVR [28] -ਫ਼ਯਾਜ਼ ਮਹਰੂਫ਼ (@fayazmahroof) 29 ਅਕਤੂਬਰ, 2018 [29]
ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨੁਹਾਰ
30 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੇ ਕੋਲੰਬੋ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ [30] ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਸਦ ਦਾ ਪੁਨਰ-ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ:
Protest has begun at Liberty Roundabout. Tens of thousands are asking @MaithripalaS [31] to immediately summon Parliament so democracy can be restored. #SriLankanPolitics [32] @officialunp [33] @RW_UNP [34] pic.twitter.com/tDhaRvDzJ9 [35]
— Harsha de Silva (@HarshadeSilvaMP) October 30, 2018 [36]
ਰੋਸ ਨੇ ਲਿਬਰਟੀ ਗੋਲ ਚੱਕਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਸਦ ਨੂੰ @ਮੈਤ੍ਰੀਪਾਲਐਸ [31] ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸੰਮਨ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। #SriLankanPolitics [32] @officialunp [33] @RW_UNP [34] pic.twitter.com/tDhaRvDzJ9 [35] -ਹਰਸ਼ਾ ਦੇ ਸਿਲਵਾ (@HarshadeSilvaMP) 30 ਅਕਤੂਬਰ, 2018 [36]
ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਰਖਾਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਮਨਾਹੀ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੋਸ ਪ੍ਰਗਟ [37] ਕੀਤਾ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੀ ਪ੍ਰੌਗਰਾਧਨਾ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੋ ਕੁਝ ਦੇਖਿਆ, ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਸਮਝਿਆ। ਕੀ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੋਰ ਹਿੰਸਾ ਲਿਆਉਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।