ਨੈਤੀਜ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ : ਨਫਰਤੀ ਵੀਡੀਓਸ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ

ਬੰਗਲੁਰੂ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨ ਦਾ ਇੱਕ ਖੋਖਾ। ਤਸਵੀਰ : ਵਿਕਟਰ ਗ੍ਰਿਗਸ  retouched by Wikimedia Foundation. CC BY-SA 3.0 

ਐਡਵੋਕਸ ਨੈਟਿਜ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਜਿੱਤਾਂ ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਹਫਤੇ, ਫੇਸਬੁਕ ਨੇ ਮੀਆਂਮਾਰ ਫੌਜੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਕਈ ਖਾਤਿਆਂ ਅਤੇ ਪੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਫੇਸਬੁਕ ਨੇ ਇਹ ਫੈਂਸਲਾ ਉਦੋਂ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਰਾਖੁਨੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਪਿਛੇ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਹੱਥ ਸੀ। ੨੦੧੭ ਵਿਚ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ 700,000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਨ-ਪ੍ਰਵਾਸ ਦਾ ਮਸਲਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਕੁਝ ਭੜਕਾਊ ਕਹਾਣੀਆਂ ਫਟਾਫਟ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਲੀਜ਼ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਨਾਲ. ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ, ਜਿਵੇਂ ਫਰੰਟੀਅਰ ਮਿਆਂਮਾਰ, ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਕਦਮ ਸਮੱਗਰੀ ਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀਆਂ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਸੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਇਥੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਉਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਫੇਸਬੁਕ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜਬੂਤ ਹੈ? ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿਚ ਨਫਰਤੀ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰੂਸ, ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀਆਂ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾੜੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਫੇਸਬੁਕ ਅਚਾਨਕ ਆਪਣੇ ਕਾਬਲੀਅਤ ਤੋਂ ਹਟਕੇ ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਕਵਰੇਜ ਦਾ ਇੱਕ ਸਰਸਰੀ ਨਿਰੀਖਣ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਬੇਵਕੂਫ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਨਸਲੀ ਘੱਟਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਅਸਲ ਜੀਵਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਦੋ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ :

ਕੈਮਰੂਨ: ਨਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਔਨਲਾਈਨ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਕੈਮਰੂਨ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀ ਤਾਕਤ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਲੱਗਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਨੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਵਾਦਮਈਆਂ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਝੜਪਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਐਂਗਲੋਫ਼ੋਨ ਪਿੰਡਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਏ। ਗਲੋਬਲ ਵੋਏਸਜ਼ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਮਾਹਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਇਹ ਘਟੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲ ਨਸਲੀ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ: ਜੁਲਾਈ 2018 ‘ਚ, WhatsApp’ ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੀੜ ਦੇ ਹਮਲੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 9 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਜਪਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਹਿੱਤਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਮਲੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੁਤੰਤਰ ਡਾਟਾ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਇੰਡੀਆ ਸਪੈੱਡ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਦਾ ਹੈ, 2014 ਤੋਂ 56 ਫੀਸਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ।

ਸਾਰੇ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ :

ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਲਈ ਫਿਲੀਸਤੀਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ
ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਲੀ ਦਾਰ ਅਲੀ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਪੋਸਟਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਹ ਫਿਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਅਜ਼ਾਦ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਫਲਸਤੀਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਦਰਮਿਆਨ ਝੜਪਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਲੀ ਨੇ ਇਕ ਪਲਸਤੀਨੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚੀ ਜੋ ਸੜਕ ਦੇ ਇਕ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਇਕ ਚੱਟਾਨ ਸੁੱਟਦੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ “ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਹਾਂ।” ਇਕ ਹੋਰ ਵਿਚ ਅਲੀ ਨੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਕ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਦੀ ਮਸਜਿਦ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਓਲਡ ਜਰੂਮੈਲ ਵਿਚ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਦੀ ਮਸਜਿਦ, ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਪਵਿੱਤਰ ਸਾਈਟ ਹੈ ਜੋ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਡੂੰਘੀ ਭਾਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬੋਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, “ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ, ਅਰਬ।” ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇੱਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

 

Subscribe to the Netizen Report

 

 

ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ

ਲੇਖਕ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਲਾਗ ਇਨ »

ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼

  • ਸਾਰੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੰਚਾਲਕ ਵੱਲੋਂ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਆਪਣੀ ਟਿੱਪਣੀ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਰਜ ਨਾ ਕਰੋ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਪੈਮ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ.
  • ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨਾਲ ਆਦਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਓ. ਨਫ਼ਰਤ ਵਾਲੇ ਭਾਸ਼ਣ, ਅਸ਼ਲੀਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਹਮਲੇ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ.